Rối loạn lo âu bệnh tật là gì? Biểu hiện và Hướng can thiệp

Rối loạn lo âu bệnh tật làm cho người bệnh lo lắng, sợ hãi khi cơ thể xuất hiện một vài biểu hiện khác lạ, luôn nghi ngờ mình đang mang một căn bệnh nan y nào đó. Hội chứng thường khởi phát ở những người quan tâm thái quá đến sức khỏe bản thân, dễ bị hoảng sợ.

Rối loạn lo âu bệnh tật là gì?

Rối loạn lo âu bệnh tật (tên tiếng Anh: Illness Anxiety Disorder) là một hội chứng rối loạn lo âu khiến cho người bệnh lo lắng một cách quá mức và vô lý về tình trạng sức khỏe của mình. Họ luôn nghi hoặc bản thân đang mắc phải căn bệnh rất nặng, mặc dù đã có kết luận từ bác sĩ nhưng vẫn nghĩ do bác sĩ tìm chưa ra bệnh.

Người mắc bệnh này thường phóng đại những triệu chứng bất thường trên cơ thể và liên tục tìm đến các cơ sở y tế để khám, xét nghiệm với mong muốn tìm ra bệnh. Họ sẽ phát hoảng và lo âu nếu biết ai đó đã mắc bệnh hoặc khi tìm được một số thông tin tương tự với các dấu hiệu, triệu chứng mà bản thân đang có.

Chỉ khoảng 0,1% dân số thế giới mắc chứng rối loạn lo âu bệnh tật

Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và thể chất, chứng rối loạn này còn làm hao hụt kinh tế của người bệnh. Tuy nhiên lại có những trường hợp không đủ can đảm để đi khám vì họ sợ cảm giác phát hiện ra bản thân đang mắc một căn bệnh hiểm nghèo nào đó.

Nếu rối loạn lo âu bệnh tật phát triển dần theo thời gian, triệu chứng sẽ trở nên trầm trọng và phát sinh nhiều vấn đề tâm lý khác, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt cũng như cuộc sống của người bệnh.

Rối loạn lo âu bệnh tật có thể bộc phát ở mọi độ tuổi nhưng phổ biến nhất là người lớn tuổi. Ngoài ra, theo thống kê, tỷ lệ nữ giới mắc chứng bệnh này cao hơn so với nam giới.

1. Nguyên nhân gây ra rối loạn lo âu bệnh tật

VÌ tỷ lệ người mắc bệnh rối loạn lo âu bệnh tật khá thấp nên chưa có nhiều nghiên cứu, bài viết về các nguyên nhân và cơ chế gây bệnh. Song, theo một số chuyên gia ngành tâm lý học, các yếu tố dưới đây có thể dẫn đến hội chứng này, đó là:

Từng mắc bệnh lý nguy hiểm trong quá khứ: điều này gây ám ảnh người bệnh và dẫn đến rối loạn lo âu bệnh tật.
Có người thân ra đi vì bệnh tật: những sự kiện đau buồn như vậy có thể làm tăng mức độ lo âu về sức khỏe, nhất là khi có người nhà đang mắc các bệnh di truyền
Căng thẳng dai dẳng: Người bị căng thẳng mệt mỏi kéo dài có nguy cơ mắc rối loạn lo âu bệnh tật cao hơn bình thường.
Một số yếu tố khác, gồm: bị trầm cảm, rối loạn lo âu lan tỏa, trong nhà có người mắc chứng lo âu bệnh tật, người có tính hay lo, đọc nhiều bài viết về bệnh tật, nhận được quá nhiều sự quan tâm đến sức khỏe từ các thành viên trong gia đình khi còn nhỏ,...

2. Ảnh hưởng của rối loạn lo âu bệnh tật

Tương tự những các hội chứng rối loạn tâm thần khác, bệnh rối loạn lo âu bệnh tật cũng mang đến những hệ lụy nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tinh thần và thể chất của người bệnh. Cụ thể:

Luôn rơi vào trạng thái căng thẳng, lo lắng thái quá về sức khỏe bản thân. Điều này không chỉ khiến cho cơ thể mệt mỏi mà còn củng cố cho niềm tin bản thân đang bị một loại bệnh nan y nào đó.
Thường xuyên đau đầu/nửa đầu, dạ dày
Suy giảm khả năng tập trung kém dẫn đến học tập, làm việc sa sút
Ảnh hưởng nặng nề đến chất lượng giấc ngủ
Hao tổn tài chính do thăm khám, xét nghiệm quá nhiều
Phá vỡ các mối quan hệ tốt đẹp vì lo lắng thái quá
Phụ thuộc vào chất gây nghiện, chất kích thích để giải phóng nỗi lo lắng, bức bối
Gia tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm, rối loạn lo âu lan tỏa, rối loạn nhân cách hay các hội chứng loạn thần khác

Rối loạn lo âu bệnh tật gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống

Biểu hiện của rối loạn lo âu bệnh tật

Dưới đây là những dấu hiệu, triệu chứng đặc trưng của bệnh rối loạn lo âu bệnh tật:

Luôn nghĩ bản thân đang mắc một căn bệnh nào đó
Bảo thủ, không tin vào kết luận bác sĩ
Dễ liên tưởng tới các bệnh trầm trọng, dù chỉ là những triệu chứng nhẹ, thường gặp
Liên tục tìm kiếm thông tin về những căn bệnh mãn tính, nguy hiểm
Tránh xa các môi trường, hoạt động và đối tượng có nguy cơ gây bệnh cho mình
Liên tục nhìn vào gương và kiểm tra cơ thể để xem có phát sinh dấu hiệu khác thường hay không
Bỏ ra tiền bạc và thời gian để kiểm tra sức khỏe, xét nghiệm thường xuyên
Hoặc né tránh việc khám bệnh vì sợ phát hiện ra bệnh nan y

Bên cạnh đó, ở người bệnh bị rối loạn lo âu bệnh tật còn có thể xuất hiện một số triệu chứng liên quan đến thể chất như là:

Đau đầu, uể oải
Rối loạn giấc ngủ
Căng cơ
Dễ quên, dễ xao nhãng
Vùng thượng vị khó chịu
Giảm hiệu suất lao động, làm việc hay học tập
Liên tục tìm kiếm các thông tin về bệnh tật, bệnh hiểm nghèo

Các triệu chứng của rối loạn lo âu bệnh tật làm tăng cao nồng độ cortisol

Hướng can thiệp rối loạn lo âu bệnh tật hiệu quả

Rối loạn lo âu bệnh tật là chứng bệnh mãn tính và nếu không được chữa trị kịp thời thì khả năng tự phục hồi là rất thấp. Do đó, để kiểm soát tốt sự diễn tiến của các triệu chứng và phòng tránh những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và cuộc sống, người bệnh cần được phát hiện sớm và can thiệp đúng cách.

Tùy thuộc vào tình trạng bệnh cụ thể cũng như thể trạng của bệnh nhân, bác sĩ có thể đề xuất một trong những hoặc kết hợp các phương pháp sau đây:

1. Sử dụng thuốc

FDA Hoa Kỳ chỉ cho phép sử dụng thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs) để điều trị chứng rối loạn lo âu bệnh tật. Bên cạnh công dụng giảm thiểu cơn căng thẳng, lo sợ, loại thuốc này còn không gây nghiện, ít tác dụng phụ nên người bệnh có thể yên tâm khi uống lâu dài.

Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin (SSRIs) được dùng trong điều trị rối loạn lo âu bệnh tật

Tuy nhiên, thuốc chỉ có công hiệu tạm thời nên có khả năng bệnh sẽ tái phát sau khi ngưng sử dụng thuốc trong một thời gian. Vì thế, thuốc chỉ nên được dùng trong trường hợp khi cấp thiết để tránh tình trạng bị lệ thuộc vào nó.

2. Tâm lý trị liệu

Phương pháp tâm lý trị liệu cũng được nhiều chuyên gia đánh giá cao và ứng dụng vào quy trình kiểm soát chứng rối loạn lo âu bệnh tật, vì mang đến hiệu quả cao, rõ rệt.

Liệu pháp sẽ giúp bệnh nhân nhận ra những tư duy, hành vi sai lệch và mức độ lo âu của mình, từ đó từng bước thay đổi và tiếp thu các kiến thức đúng đắn, tích cực hơn. Đồng thời, còn xua tan cảm xúc tiêu cực, lo lắng, buồn chán, stress. Hơn nữa, người bệnh sẽ được trang bị một số kỹ năng cần thiết để trực tiếp ứng phó với những căng thẳng, áp lực sau này.

Tâm lý trị liệu được nhận xét là “phương pháp vàng” trong trị liệu rối loạn lo âu bệnh tật

Mức độ hiệu quả của liệu trình tâm lý trị liệu phụ thuộc phần lớn vào bề dày kinh nghiệm và chuyên môn của đội ngũ bác sĩ, chuyên gia tâm lý. Do đó, việc lựa chọn một trung tâm trị liệu tâm lý uy tín cần được chú trọng hơn hết.

Nếu đang tìm kiếm một cơ sở y tế có thể thỏa mãn những điều kiện về uy tín, kinh nghiệm, chuyên môn, đội ngũ y bác sĩ giỏi, dịch vụ chuyên nghiệp và chu đáo thì đáp án lý tưởng nhất, chắc chắn phải là Trung Tâm Tâm Lý Trị Liệu NHC Việt Nam.

NHC Việt Nam là lựa chọn lý tưởng để trị liệu cho người mắc các chứng rối loạn tâm thần

Bên cạnh những lợi thế đó, tại đây còn có sở hữu phương pháp chữa bệnh được nghiên cứu và phát triển độc quyền bởi tập thể chuyên gia, bác sĩ đầu ngành tâm lý trị liệu. Họ cũng rất tận tâm, tận tụy với mỗi khách hàng và vô cùng yêu nghề.

Đến đây, khách hàng sẽ được hồi phục hoàn toàn, nhanh chóng và theo chiều hướng tự nhiên mà không cần đến sự can thiệp của bất kỳ loại thuốc hay tác động lên cơ thể nào. Điều này giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ để lại biến chứng hoặc tác dụng phụ, sau trị liệu.

Mỗi liệu trình trị liệu sẽ được tạo lập dựa trên các nguyên do, tình trạng cụ thể của từng trường hợp nên có thể gia tăng mức độ hiệu quả và tối ưu hóa thời gian chữa bệnh. Ngoài ra, còn đặc biệt thích hợp và an toàn cho phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú. Rất nhiều chị em đã vượt qua trầm cảm khi mang thai, rối loạn cảm xúc sau sinh nhờ sự hỗ trợ từ NHC Việt Nam.

Riêng với chứng rối loạn lo âu bệnh tật, quy trình trị liệu sẽ bao gồm 6 ngày trực tiếp và 12 buổi từ xa với thời gian 2 giờ/ buổi trị liệu. NHC cam kết sẽ luôn đồng hành cùng quý khách hàng cả trong và sau khi kết thúc trị liệu, đảm bảo mỗi khách hàng đều có được sức khỏe tinh thần tốt để hướng đến cuộc sống hạnh phúc trọn vẹn.

Chuyên gia Bùi Thị Hải Yến tận tình tư vấn và hỗ trợ khách hàng vượt qua rối loạn lo âu

Thực tế ghi nhận, rất nhiều khách hàng đã có những chuyển biến tích cực, ổn định cảm xúc và cải thiện chất lượng cuộc sống sau khi sử dụng dịch vụ trị liệu rối loạn lo âu bệnh tật tại NHC Việt Nam.

Ngoài ra, tại trung tâm còn có nhiều dịch vụ khác, có thể kể đến như: trị liệu trầm cảm, rối loạn cảm xúc, căng thẳng kéo dài hoặc chữa bệnh mất ngủ, hòa giải mối quan hệ, hỗ trợ tìm điểm cân bằng.

Nếu muốn được chữa trị theo phương pháp trị liệu tâm lý đúng chuẩn hoặc kiểm tra xem bản thân và người nhà có bị mắc rối loạn lo âu bệnh tật hoặc các rối loạn tâm thần khác hay không, bạn có thể đến với Trung tâm Tâm Lý Trị Liệu NHC Việt Nam, ở các địa chỉ đã liệt kê dưới đây:

TRUNG TÂM TÂM LÝ TRỊ LIỆU NHC VIỆT NAM:

Cơ sở 1: Số 11 Ngõ 83 Trần Duy Hưng, Phường Trung Hoà, Quận Cầu Giấy, TP.Hà Nội (Xem bản đồ)
Cơ sở 2: Số 37 Thâm Tâm, Yên Hoà, Cầu Giấy, Hà Nội (Xem bản đồ)
Cơ sở 3: Số 18 Phan Chu Trinh, Phường 13, Quận Bình Thạnh, TP.HCM
(Xem bản đồ)
Cơ sở 4: Số 107 Hoàng Hoa Thám, Phường 6, Quận Bình Thạnh, TP.HCM
(Xem bản đồ)
Hotline: 096 589 8008
Website: tamlytrilieunhc.com
Email: tamlytrilieunhc@gmail.com
Fanpage: FB.com/tamlytrilieuNHC

3. Một số biện pháp tự hỗ trợ tại nhà

Cùng với việc uống thuốc đều đặn và tham gia các buổi trị liệu tâm lý, người bệnh cũng có thể tự mình thực hiện một số biện pháp hỗ trợ ngay tại nhà, nhằm nâng cao hiệu quả và rút ngắn thời gian điều trị. Chẳng hạn như:

Thiết lập lối sống tích cực, lạc quan
Thiết kế chế độ ăn uống khoa học, tránh bỏ bữa
Không hút thuốc, uống rượu bia, hạn chế đồ uống có chứa caffeine
Tuyệt đối tránh xa chất gây nghiện, chất kích thích
Tập thể dục hoặc ngồi thiền mỗi ngày
Tập ngủ sớm (trước 23 giờ), ngủ đủ giấc
Học một môn thể thao hay tìm kiếm một sở thích thú vị
Chủ động tâm sự, trò chuyện với người thân, bạn bè
Khám sức khỏe tổng quát sau mỗi 6 tháng
Học cách thích nghi với căng thẳng, điều hòa cảm xúc

Mặc dù không phải là một căn bệnh rối loạn tâm thần phổ biến nhưng hậu quả mà rối loạn lo âu bệnh tật gây ra là rất nguy hiểm, nếu không được can thiệp đúng cách và kịp thời. Do đó, khi nghi ngờ bản thân hoặc người nhà, bạn bè có một vài biểu hiện của bệnh, hãy tìm đến các cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn và chữa trị đúng bệnh, đúng phương pháp.